Hỏi: Saigon Meditation Project ơi cho mình hỏi xíu, nếu thiền chỉ đơn giản là tập trung vào 1 sự việc ở hiện tại thì đọc báo, đọc sách, nghiên cứu có phải là thiền không vì cũng tập trung ở hiện tại mà?
Đáp: Chào bạn. Thiền không đơn giản như vậy đâu bạn ạ. Thiền có thể giúp bạn tập trung hơn trong công việc. Nhưng thiền bản thân không chỉ là tập trung. Có thể sử dụng phương pháp tập trung vào hơi thở để hành thiền, nhưng đó chỉ là phương tiện mà thôi. Mục tiêu đạt được của thiền là việc tỉnh giác, tỉnh thức, hay chánh niệm được những sự vật và hiện tượng đang xảy ra. Và để từ đó có cách nhìn đúng đắn nhất (trí tuệ) về những gì đang xảy ra. Thường thì mọi người nghĩ là mình hiểu được những gì đang xảy ra, nhưng điều đó chưa chắc đúng đâu. Bản chất của sự vật, hiện tượng là vô thường, bất toại nguyện và vô ngã. Nếu thấy được 3 thực tướng tuy đơn giản nhưng khó hiểu này thì tâm trí chúng ta được giải thoát khỏi những phiền não và dẫn đến chân hạnh phúc.
Trờ lại việc đọc báo, đọc sách, bạn có thể tập trung, nhưng tâm trí của bạn thì lại có thể bị dính mắc vào những gì bạn đang đọc và bạn sẽ bị các suy nghĩ dẫn dắt đi từ chỗ này sang chỗ khác mà không hay biết. Và khi đó thì bạn không còn duy trì được chánh niệm, tập trung được nữa. Có một khía cạnh khá tinh tế ở đây. Nếu mức độ chánh niệm của bạn sâu sắc rồi thì bất cứ việc gì bạn làm cũng đều có thể là thiền cả. Vì khi đó bạn có thể duy trì được chánh niệm trong mỗi một hành động của bạn. Mọi người có thể ngộ nhận về điều này. Bởi vì để đạt đến mức độ duy trì được chánh niệm trong mọi lúc đòi hỏi rèn luyện nhiều và không phải ai cũng có thể đạt đến cảnh giới này. Nhưng nếu bạn có thể hiểu được yếu quyết về chánh niệm thì mọi việc đều có thể được biến thành đối tượng thiền. Và nếu vậy thì chánh niệm trong việc đọc sách, đọc báo cũng chính là bạn đang hành thiền.
Saigon Meditation Project (SMP) 